Trong nền kinh tế thị trường, mọi hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ đều phải hướng tới thị trường. Có thể xem thị trường là chiếc cầu nối giữa sản xuất và tiêu dùng, là mục tiêu của quá trình sản xuất hàng hóa, là nơi kiểm nghiệm và đánh giá mọi hoạt động sản xuất kinh doanh.

Có rất nhiều quan điểm cũng như khái niệm khác nhau về nghiên cứu thị trường trong dự án đầu tư. Nhưng chung quy lại: Nghiên cứu thị trường trong dự án đầu tư là sự nghiên cứu chi tiết và khoa học xuất phát từ nghiên cứu nhu cầu của người tiêu dùng để quyết định nên sản xuất kinh doanh mặt hàng gì; cách thức và chất lượng như thế nào; khối lượng sản xuất là bao nhiêu; lựa chọn phương thức bán hàng, khuyến mãi, tiếp thị như thế nào để tạo chỗ đứng cho sản phẩm của dự án trên thị trường hiện tại và tương lai.

Nghiên cứu thị trường có vai trò rất quan trọng trong quá trình lập cũng như quản trị dự án đầu tư. Hiệu quả của hoạt động nghiên cứu thị trường cho phép người soạn thảo dự án có thể phân tích, đánh giá cung cầu thị trường ở hiện tại và dự báo cung cầu thị trường trong tương lai về loại sản phẩm của dự án. Kết quả nghiên cứu thị trường cho phép người soạn thảo đi đến quyết định có nên đầu tư không và xác định quy mô đầu tư cho thích hợp, vì dự án chỉ được thực hiện khi đạt được hiệu quả (hiệu quả tài chính và hiệu quả kinh tế – xã hội).

Mục đích nghiên cứu thị trường trong dự án đầu tư:

Trong dự án đầu tư, thị trường được xem là nhân tố quyết định trong việc lựa chọn mục tiêu và xác định quy mô đầu tư của dự án, là căn cứ định lượng quan trọng nhất của các quyết định đầu tư. Sự chính xác của các kết quả nghiên cứu ở phần này sẽ có vai trò lớn trong việc đảm bảo cho tính khả thi của dự án.

Nghiên cứu thị trường là một nội dung nghiên cứu khá hấp dẫn nhưng cũng rất phức tạp và mất nhiều thời gian, những nội dung phong phú của công tác nghiên cứu này đã được đề cập trong một môn học riêng đó là Nghiên cứu và Quản trị marketing. Trong khuôn khổ nghiên cứu của môn học này, mục đích nghiên cứu thị trường trong quá trình xây dựng dự án đầu tư nhằm:

- Đánh giá tình hình cung cầu các sản phẩm và dịch vụ mà dự án dự tính cung cấp trên thị trường ở thời điểm hiện tại đồng thời dự tính tiềm năng phát triển của thị trường trong tương lai.

- Xác định các nhân tố kinh tế và phi kinh tế cùng với chiều hướng tác động của chúng đến khả năng thảm nhập thị trường đối với sản phẩm của dự án.

- Dự kiến các biện pháp tiếp thị cần thiết để đảm bảo cho việc thảm nhập và tiêu thụ được các sản phẩm và dịch vụ của dự án.

- Nghiên cứu khả năng cạnh tranh của sản phẩm mà dự án dự định sản xuất so với các sản phẩm cùng loại đang có hoặc có thể sẽ có trên thị trường trong tương lai.

ThS Đặng Thanh Dũng – Khoa QTKD