THUYẾT TRÌNH (PHẦN 4)
4. Ngữ điệu của giọng nói
Rõ ràng giọng nói là công cụ giao tiếp chính của bạn, nên bạn phải chú tâm học hỏi để biết cách sử dụng giọng nói được đúng đắn và liên tục hoàn thiện giọng nói, nếu như bạn muốn trở thành một diễn giả sáng giá, một nhà hùng biện. Giọng nói tốt là một năng khiếu bẩm sinh, thế nhưng bằng rèn luyện khổ công bạn có thể cải thiện đáng kể chất lượng giọng nói của mình. Ngoài thanh quản cố định ra, ba bộ phận linh hoạt của cơ quan phát âm là môi, hàm và lưỡi. Trong khi nói, nếu một trong ba bộ phận này không hoạt bát thì người nghe rất vất vả vì các âm phát ra không chính xác.
Đa phần người ở Quảng Nam, cả Đà Nẵng lẫn Quảng Ngãi nói khá khó nghe vì họ ít chuyển động môi khi nói. Tương tự vậy, những người cứng hàm dưới phát âm không rõ, tiếng nói hình như bị chặn lại, còn những người lưỡi không động đậy thì tiếng nói bị nghẹn, tắc như kiểu bị đầy lưỡi. Cũng giống như các bộ phận khác của cơ thể, cơ quan phát âm cần các động tác thể dục thường xuyên. Mỗi buổi sáng thức dậy, bạn nên đọc vài trang sách, đọc vừa đủ to, có thể kết hợp việc vận động này với việc nâng cao trình độ ngoại ngữ của bạn. Qua đó, bạn có thể sớm phát hiện sự phong phú và đa dạng cũng như nguồn lực của cơ quan phát âm của mình. Nếu có thể, bạn hãy thu âm bài nói của mình để nghe lại thử nhằm phát hiện ra những lỗi sai. Cũng nên để ý cung cách những người nói giỏi thay đổi âm lượng, âm tần, âm sắc, âm điệu thế nào cho phù hợp với tư duy, ý tưởng, tình cảm mà họ chuyển tải.
Nếu bạn có chút nghi hoặc nào về cách phát âm một từ hoặc một thành ngữ thì hãy đừng do dự tra ngay từ điển. Tập thói quen tra từ điển để biết nghĩa, cũng phải xem cách phát âm của từ. Nên tranh thủ mọi cơ hội để nói cho lưu loát và gãy gọn. Thực hành và kinh nghiệm sẽ tạo cho bạn sự tự tin và tính chính xác.
Trong qúa trình nói, thỉnh thoảng nên có những chỗ ngắt quãng để lấy hơi và nhất là để chia ý của bạn thành những phần nhỏ khiến người nghe dễ tiếp thu. Nếu ngắt quãng có hơi dài cũng không sao. Không ai nghĩ rằng bạn phải ngừng để nhớ đoạn kế tiếp của bài nói. Hơn nữa, đối với người nói, thời gian ngắt quãng dài bao giờ cũng hợp.
SÁI THỊ LỆ THUỶ (KHOA QTKD)