RỦI RO TỪ HOẠT ĐỘNG NGOẠI BẢNG TRONG KINH DOANH NGÂN HÀNG
1. Khái niệm
Rủi ro từ hoạt động ngoài bảng là những rủi ro phát sinh từ những nghiệp vụ không được phản ánh trên bảng cân đối tài sản của ngân hàng, chủ yếu là các hoạt động dịch vụ và bảo lãnh ngân hàng.
2. Nguyên nhân
- Về phía khách hàng: rủi ro có thể do những nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan. Về mặt chủ quan có thể do trình độ quản lý của khách hàng yếu kém dẫn đến sử dụng vốn vay kém hiệu quả hoặc thất thoát ảnh hưởng đến khả năng trả nợ. Cũng có thể do khách hàng thiếu thiện chí trong việc trả nợ trong khi biện pháp xử lý thu hồi nợ của ngân hàng tỏ ra kém hiệu quả. Về mặt khách quan có thể là do khách hàng gặp phải những thay đổi môi trường kinh doanh không thể lường trước được, chẳng hạn sự thay đổi về giá cả hay nhu cầu thị trường, sự thay đổi về môi trường pháp lý hay chính sách của chính phủ khiến doanh nghiệp lâm vào tình trạng khó khăn tài chính không thể khắc phục được. Từ đó doanh nghiệp dù có thiện chí nhưng vẫn không thể trả được nợ.
- Về phía ngân hàng: phát sinh do nguyên nhân chủ quan như quá trình phân tích và thẩm định tín dụng không kĩ lưỡng dẫn đến quyết định sai lầm trong cho vay. Mặt khác, cũng có thể do quyết định cho vay đúng đắn nhưng do thiếu kiểm tra kiểm soát sau khi cho vay dẫn đến khách hàng sử dụng vốn vay không đúng mục đích nhưng ngân hàng vẫn không phát hiện để ngăn chặn kịp thời.
3. Ngăn ngừa và hạn chế rủi ro
Ngân hàng thực hiện chính sách bảo lãnh thận trọng, phần lớn các khoản bảo lãnh đều có tài sản thế chấp. HĐTD quyết định các hạn mức bảo lãnh cấp cho các cá nhân và doanh nghiệp trên cơ sở được thẩm định chặt chẽ, được xem xét như khoản vay.
ThS. Lê Phúc Minh Chuyên