RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH PHÁI SINH TIỀN TỆ CỦA NHTM
1. Rủi ro tín dụng
Rủi ro mà một bên đối tác đối với một công cụ phái sinh là nguyên nhân gây ra thất thoát tài chính cho đối tác khác do không hoàn thành nghĩa vụ thanh toán.
2. Rủi ro thị trường
Rủi ro mà giá trị thị trường hay dòng tiền tương lai của một công cụ phái sinh bị dao động do những thay đổi về giá thị trường, gồm các loại: rủi ro lãi suất; rủi ro tỷ giá; rủi ro giá cả khác.
3. Rủi ro thanh khoản
Rủi ro do gặp phải khó khăn trong việc hoàn thành các nghĩa vụ đi kèm với trách nhiệm tài chính khi mua/ bán công cụ tài chính phái sinh. –
4. Rủi ro hoạt động
Rủi ro thiệt hại xuất phát từ quy trình hoạt động nội bộ, con người, và hệ thống không hoạt động hoặc không đầy đủ hoặc từ các sự kiện bên ngoài liên quan đến hoạt động mua/ bán các công cụ phái sinh.
5. Rủi ro đối tác
Với mỗi nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối do ngân hàng ký kết với khách hàng sẽ xuất hiện rủi ro do bên đối tác không chịu hay không thể thực hiện trách nhiệm của họ do nguyên nhân khách quan và kết quả là dẫn đến sự thua lỗ.
6. Rủi ro chính trị
Rủi ro chính trị là rủi ro xảy ra khi đối tác giao dịch ở nước ngoài (có thể là chính phủ, ngân hàng hay khách hàng) không thể hoặc có thể không thực hiện được các nghĩa vụ cam kết trong mua bán ngoại tệ vào thời điểm phát sinh các nghĩa vụ cam kết mà nguyên nhân dẫn đến rủi ro bất khả kháng này là do chiến tranh, bạo động, cách mạng hay tuyên bố ngừng hoạt động hệ thống thanh toán ra nước ngoài của chính phủ quốc gia đó.
7. Rủi rovề sự thay đổi giá của tài sản cơ sở
Bất kỳ ngân hàng nào kinh doanh các phái sinh cũng chịu những rủi ro trên thị trường, dù chúng được mua bán trên thị trường chính thức hay các công cụ trên thị trường OTC, khi có một sự thay đổi bất lợi trong giá của tài sản cơ sở. Cụ thể, đối với hoạt động kinh doanh ngoại tệ thì sự thay đổi về giá của tài sản cơ sở biểu hiện rõ nét thông qua rủi ro tỷ giá hối đoái. Rủi ro tỷ giá hối đoái là rủi ro đặc thù nhất khi tỷ giá hối đoái biến động, làm ảnh hưởng tới doanh số, giá cả và lợi nhuận của các nhà kinh doanh xuất nhập khẩu cũng như các ngân hàng có tham gia kinh doanh ngoại tệ. Giá trị tài sản và nguồn vốn tính theo đồng nội tệ của nhà đầu tư trở nên bất định. Sự biến động liên tục của tỷ giá tác động trực tiếp đến hoạt động ngoại thương và đầu tư nước ngoài.
8. Rủi ro về sự thay đổitheo thời gian của công cụ phái sinh
Yếu tố này có tác động rõ ràng hơn đến quyền chọn kiểu Mỹ (cả mua và bán), nếu như thời gian còn lại cho đến lúc đáo hạn càng dài thì giá của quyền chọn sẽ càng cao. Xét với hai quyền chọn giống nhau về các yếu tố khác ngoại trừ thời gian cho đến ngày đáo hạn. Người sở hữu quyền chọn có thời gian dài hơn rõ ràng có nhiều thời gian để lựa chọn thực hiện quyền hơn người sở hữu quyền chọn ngắn hơn.
Với quyền chọn kiểu Châu Âu, thời gian đến ngày đáo hạn không thực sự ảnh hưởng đến giá quyền chọn do cả hai quyền nói trên đều chỉ có thể thực hiện ở thời cùng một thời điểm là ngày đáo hạn.
ThS. Lê Phúc Minh Chuyên