Nguyên tắc 2: Rủi ro đòi hỏi sự bù đắp

Thế giới đầy những thứ không chắc chắn. Nhiều sự kiện cả tốt và xấu có thể xảy ra hơn là sẽ xảy ra. Một vài thứ có thể xảy ra như giá trị ngôi nhà của bạn tăng gấp đôi sau khi bạn mua chúng là điều bạn mong chờ. Những thứ có thể khác như cơ hội bạn mất việc và không thể trả nợ cho xe ô tô của bạn là điều không mong muốn. Giải quyết một cách hiệu quả với rủi ro yêu cầu bạn cân nhắc hàng loạt những điều có thể xảy đến để loại trừ một vài rủi ro, trả nợ cho ai đó để giả sử đó là một khoản rủi ro lớn và chỉ phải sống với những cái còn lại. Không cần phải nói, không ai giả định rủi ro của bạn là không mất phí do đó dẫn đến nguyên tắc thứ 2 của tiền tệ và ngân hàng: rủi ro đòi hỏi sự bù đắp. Đó là, nhà đầu tư phải trả cho những rủi ro giả định, rủi ro càng cao thì khoản thanh toán phải càng lớn.

Bảo hiểm ô tô là một ví dụ phổ biến của việc chi trả cho ai đó để gánh đỡ rủi ro mà bạn không muốn nhận lấy. Nếu xe của bạn bị vướng vào tai nạn, bạn sẽ muốn sửa nó. Nhưng trên hết, bảo hiểm ô tô che đỡ cho người lái những khả năng trong việc mất tất cả tài chính vào những vụ mà họ gây ra tai nạn khiến ai đó bị thương nghiêm trọng. Mặc dầu, cơ hội xảy ra những tai nạn là khá nhỏ, những kết quả có  thể rất nghiêm trọng đến nỗi chính phủ không yêu cầu điều đó những hầu hết chúng ta sẽ tự nguyện chi trả cho bảo hiểm ô tô. Lái xe mà không có nó tức là không đánh giá gì về rủi ro. Công ty bảo hiểm góp vốn vào tiền bảo hiểm cái mà chính sách nắm giữ số tiền này sẽ chi trả và đầu tư chúng. Ngay cả khi một số ít số tiền bảo hiểm đó được chi trả để giải quyết những cáo buộc khi xe bị đánh cắp hoặc hư hại bởi va chạm, cơ hội để kiếm lợi nhuận vẫn tốt. Cả công ty bảo hiểm và người lái xe sau cùng đều có lợi.

Ghi nhớ thời gian có giá trị và rủi ro đòi hỏi sự bù đắp, chúng ta có thể bắt đầu nhìn thấy lý do đằng sau sự định giá của rất nhiều công cụ tài chính. Ví dụ, người cho vay sẽ tính lãi suất vay cao hơn trên khoản vay nếu có rủi ro nào mà người đi vay không trả nợ. Trong chương 6 và 7, chúng ta sẽ sử dụng nguyên tắc này khi xác định lãi suất của trái phiếu. Như chúng ta thấy, một công ty ở bên bờ vực phá sản có thể phát hành trái phiếu nhưng nó sẽ phải trả một mức lãi suất rất cao để làm điều đó. Lý do là người cho vay phải được bù đắp cho những rủi ro đáng kể khi công ty không hoàn trả được món vay. Rủi ro đòi hỏi một sự bù đắp.( còn tiếp)

CH. Lê Nguyễn Ngọc Quyên – Khoa QTKD