LÝ THUYẾT TỔ CHỨC CỔ ĐIỂN
ThS. TRẦN THỊ NHƯ LÂM
Nhà sáng lập: Henry Fayol, người Pháp. Ông đưa ra 14 nguyên tắc quản trị hành chính:
- Phân công lao động:cho phép sự chuyên môn hóa trong công việc.
Fayol lưu ý các hãng có sự chuyên môn hoá quá sâu sẽ dẫn đến chất lượng và mối liên hệ giữa các công nhân kém.
Lý do:
· Chuyên môn hoá công việc dẫn đến nhân viên làm việc theo quán tính, máy móc và không sáng tạo.
· Công việc đơn điệu, buồn chán, người công nhân không chú tâm đến công việc.
· Chán ghét công việc, chủ động làm xấu đi.
- Quyền hạn và trách nhiệm
Quyền hạn phải gắn liền với trách nhiệm. Nhà quản trị có quyền đưa ra các mệnh lệnh để hoàn thành công việc trong phạm vi quyền hạn của mình.
- Kỷ luật
Mọi thành viên phải tôn trọng và tuân theo các nguyên tắc của tổ chức. Kỷ luật cho phép duy trì sự vận hành thông suốt của tổ chức.
- Thống nhất chỉ huy
Mỗi công nhân chỉ có một cấp trên duy nhất, tránh sự chồng chéo giữa các mệnh lệnh và sự rối loạn trong tổ chức.
- Thống nhất lãnh đạo
Những nỗ lực của mọi thành viên đếu phải hướng tới mục tiêu chung của tổ chức và chỉ do một nhà quản trị phối hợp và điều hành để tránh sự mâu thuẫn giữa các chính sách và các thủ tục.
- Lợi ích của cá nhân phụ thuộc vào lợi ích của tổ chức
Lợi ích của tập thể phải đặt trên lợi ích cá nhân.
- Thù lao
Trả lương tương xứng với công việc sẽ có lợi cho cả tổ chức và mỗi thành viên.
- Tập trung hoá
Mức độ quyền hạn tập trung vào mức cao nhất để nhà quản trị kiểm soát được mọi việc nhưng vẫn giao cho cấp dưới đủ quyền lực để hoàn thành công việc của họ.
- Định hướng lãnh đạo (tuyến quyền lực)
Là một chuỗi mắt xích rõ ràng từ cấp cao đến cấp thấp trong tổ chức.
- Trật tự
Mọi nguồn nhân lực và thiết bị nguyên liệu cần được đặt đúng vị trí và thời điểm.
- Sự công bằng
Các nhà quản trị cần đối xử công bằng và thân thiện với cấp dưới của họ.
- Ổn định về nhân sự
Người công nhân phải được làm việc ổn định và lâu dài, tốc độ luân chuyển nhân sự cao sẽ không đem lại hiệu quả.
- Sáng kiến
Khuyến khích tính đổi mới, sáng tạo.
- Tinh thần đồng đội
Thúc đẩy tinh thần đồng đội sẽ đem lại sự hoà hợp, thống nhất cho tổ chức.
Đánh giá:
- Là người đưa ra một cơ sở chung cho quản trị. (4 chức năng của quản trị)
- Ngày nay các học gia dùng lý thuyết này để làm cơ sở để tiếp tục phát triển.
- Có nhiều nguyên tắc đến nay vẫn được áp dụng.
+ Quyền hạn đi đôi với trách nhiệm.
+ Thống nhất chỉ huy
+ Thống nhất lãnh đạo
Nhược điểm:
- Chỉ thích hợp với những môi trường có tính ổn định.
Ngày nay, khi môi trường biến đổi nhanh chóng thì trường phái này không còn phù hợp vì nó chỉ nghiên cứu bên trong chứ chưa đề cập đến những tác động bên ngoài.
- Hệ thống thông tin chậm trễ vì cơ cấu tổ chức quá nhiều tầng nấc. Thừa nhận sự phân công lao động, quyền lực tập trung vào các nhà quản trị cấp cao là không thích ứng với những thay đổi của môi trường.
- Chưa đề cao đến khía cạnh con người trong tổ chức.