Vai trò và vị trí của BHXH trong các chính sách an sinh xã hội có ý nghĩa quan trọng , nên muốn thực hiện các biện pháp , chính sách an sinh xã hội để đạt được kết quả tốt cần có những giải pháp đồng bộ đối với hệ thống bảo hiểm xã hội. Bên cạnh đó các hợp phần khác của an sinh xã hội cũng phải được chú trọng , tuy nhiên nên dành trọng tâm cho việc phát triển và hoàn thiện hệ thống , chính sách BHXH , bởi BHXH mới là bộ phận chủ đạo , có ý nghĩa chiến lược lâu dài trong vấn đề đảm bảo an sinh xã hội cũng như để tạo động lực phát triển các bộ phận khác trong hệ thống an sinh xã hội.

Cải thiện một số các chính sách, luật BHXH:

Hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật trên hoàn thiện, bổ sung, sửa đổi, hệ thống hoá các văn bản pháp luật hiện có trên cơ sở kế thừa và phát triển chính sách BHXH hiện hành, xem xét điều kiện kinh tế – xã hội và tham khảo kinh nghiệm của các nước phát triển trên thế giới. Cần đảm bảo tính đồng bộ giữa các chế độ ASXH, tránh chồng chéo, mâu thuẫn, đảm bảo mọi người dân đều có quyền được hưởng

Xây dựng chiến lược phát triển BHXH, mở rộng đối tượng tham gia BHXH buộc, đặc biệt là đối tượng làm công ăn lương trong khu vực doanh nghiệp tư nhân để đạt khoảng 90% đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc vào năm 2015. Việc thu BHXH bắt buộc phải được thực hiện đúng quy định của pháp luật, đảm bảo thu đúng, thu đủ; chống thất thu, nợ đọng để đảm bảo quyền lợi người lao động và đảm bảo khả năng cân đối Quỹ bảo hiểm xã hội trong tương lai.

Tiếp tuc đẩy mạnh thực hiện BHXH tự nguyện và bảo hiểm thất nghiệp một cách hiệu quả theo đúng quy định của pháp luật; trên cơ sở đó xem xét, rút kinh nghiệm và tiếp tục cải cách, hoàn thiện cơ chế chính sách.

Nâng cao hiệu quả công tác thực hiện BHXH và nâng cao nguồn quỹ BHXH:

Để nâng cao hiệu quả công tác thực hiện BHXH cần có những giải pháp :

Trước hết phải có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thu BHXH từ trung ương đến địa phương để đáp ứng nhu cầu công việc, đồng thời phải có cơ chế khuyến khích cán bộ BHXH phát hiện và truy thu BHXH.

Thứ hai : cần sư liên kết giữa BHXH với các cơ quan Thuế , sở lao động ở các địa phương nhằm đảm bảo việc quản lý , xác định truy thu BHXH tại các doanh nghiệp , các cơ sở , đơn vị

Thứ ba : Từng bước đổi mới phương pháp chỉ đạo, phương pháp hoạt động, đồng thời chủ động phát hiện và giải quyết kịp thời các vướng mắc của người dân trong quá trình phục vụ. Tiếp đến là việc cụ thể hóa các chỉ tiêu nhiệm vụ được giao thành kế hoạch, chương trình hành động và tổ chức thực hiện có hiệu quả chương trình hành động đề ra.

      Để cân đối quỹ BHXH trong tương lai, cần thực hiện một số giải pháp sau:

Thứ nhất là tăng mức đóng : từ các năm tiếp theo có thể tăng dân mức đóng góp vào các quỹ BHXH để để đảm bảo sự bền vững của quỹ

Thứ hai thực hiện đóng BHXH trên thu nhập thực tế của người lao động ở các khối doanh nghiệp nhà nước và đơn vị sự nghiệp

Thứ ba là thay đổi cách tính mức hưởng BHXH một cách hợp lý nhằm đảm bảo tính công bằng một cách tương đối giữa mức đóng góp và mức lợi ích được hưởng của các đối tượng. Về thời gian hưởng BHXH, cần từng bước loại bỏ những quy định nghỉ hưu trước tuổi và xem xét kéo dài thời gian lao động và đóng góp BHXH

Thứ tư là phải có kế hoạch tổng thể về trích ngân sách nhà nước để đóng vào quỹ BHXH cho cán bộ công nhân viên chức đã có thời gian làm việc trước năm 1995 theo quy định của Luật BHXH (trước khi thành lập BHXH).

Cuối cùng là phải nâng cao hiệu quả đầu tư vốn của các quỹ BHXH.

Giải pháp khắc phục tình trạng nợ đọng và chậm đóng BHXH:

Đầu tiên các quan chức năng cần xúc tiến đồng bộ nhiều giải pháp, tích cực thanh tra, kiểm tra, xử phạt nghiêm minh nhưng đồng thời cũng tăng cường công tác tuyên truyền vận động đối với các doanh nghiệp và người lao động

Thứ hai : Tiếp tục ban hành các văn bản chỉ đạo , giải thích , hướng dẫn thực hiện các nội dung của luật BHXH  đặc biệt là các nội dung về  giải quyết chế độ, chính sách cho người lao động. Đặc biệt là tích cực tuyên truyền các nội dung , chính sách BHXH đến với người lao động để họ hiêu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình và những thái độ đấu tranh đối với những chủ sử dụng lao động vi phạm luật BHXH.

Thứ ba : Tăng cường các chế tài xử phạt cũng như mức phạt có thể đủ sức răn đe đối với các doanh nghiệp .

ThS. Hoàng Thị Xinh