3/2015 - Chính phủ đã phê duyệt tăng giá điện bình quân là 7,5% từ 16/3 như đề nghị của Bộ Công nghiệp và Thương mại sau khi Bộ và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã trình bày báo cáo về điều chỉnh giá điện, giá điện bình quân sẽ được điều chỉnh tăng lên hơn VND1.622 / kWh.

Sự gia tăng được thông qua nhằm giúp EVN giảm lỗ trong những năm qua, đảm bảo tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng trưởng 6,2%, và lạm phát đạt 5% trong năm 2015.

Theo ước tính thiệt hại của EVN sẽ tăng lên 12 nghìn tỷ đồng (US $ 562 triệu) trong năm 2015 nếu giá điện vẫn không thay đổi. EVN hiện đang phải gánh chịu một khoảng lỗ 8 nghìn tỷ đồng do biến động tỷ giá trong năm 2014.

Việc tăng giá điện ngay lập tức đã kéo theo sự phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng doanh nghiệp và các chuyên gia kinh tế. Nhiều người lo ngại rằng việc tăng giá điện sẽ dồn áp lực lên các doanh nghiệp nội địa trong bối cảnh sự phục hồi mong manh của nền kinh tế trong nước.

Sự gia tăng sẽ để lại tác động mạnh mẽ lên ngành sản xuất thép. Chính phủ cần có chủ ý như giá điện cao hơn sẽ nâng lên chi phí sản xuất và làm xói mòn khả năng cạnh tranh trong kinh doanh. Nếu việc tăng giá điện là không thể tránh khỏi, EVN phải thiết kế một lộ trình và chỉ nên được tăng 5% mỗi lần.

Giá điện cao hơn sẽ đẩy giá của các dự án đã hoàn thành lên cao. Điều chỉnh giá điện có thể không được phản ánh trong giá các sản phẩm ngay bây giờ, nhưng sẽ bộc lộ sau này. Điện chiếm 6-7% của chi phí sản xuất phôi thép. Sản xuất một tấn phôi thép hiện nay cần khoảng 400-500 kWh điện.

Nếu giá điện di chuyển lên 7,5%, các công ty thép sẽ bị suy giảm khả năng cạnh tranh, đặc biệt là khi Trung Quốc và Nhật Bản đang bán sản phẩm với giá thấp hơn trên thị trường trong nước.

Trong nhiều năm Chính phủ luôn đồng ý mỗi khi EVN đề xuất tăng giá. Đề xuất của các nhà kinh tế thường không được lắng nghe. Vì EVN vẫn độc quyền điện, tăng giá sẽ chồng chất áp lực trên các lĩnh vực khác trong thời gian tới, dù rằng giá xăng dầu đang giảm.

Giảng viên: Huỳnh Tịnh Cát