Doanh nghiệp nội địa ít thu lợi từ nền kinh tế đang phục hồi
Tháng 3/2015 HÀ NỘI - Nền kinh tế đã có những dấu hiệu phục hồi rõ nét nhưng điều này vẫn chưa mang lại lợi ích đáng kể cho các doanh nghiệp trong nước. Sản xuất công nghiệp đã tiếp tục tăng lên, đặc biệt là sản xuất, chế biến và sản xuất hàng xuất khẩu.
Chỉ số Tháng 3 của sản xuất công nghiệp (IIP) đã tăng 25,8% so với tháng trước và tăng 9,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong quý đầu tiên của năm 2015, IIP ước tính tăng 9,1% so với năm so với 5,2% và 5% trong quý đầu tiên của năm 2014 và 2013 tương ứng.
Bên cạnh đó, tổng doanh thu bán lẻ và dịch vụ trong kỳ tháng 1 – tháng 3 được dự kiến sẽ tăng gần 10% so với cùng kỳ năm trước. Năm ngoái, con số này tăng 5,1%.
Giá trị xuất khẩu của cả nước ước đạt gần $ 35,7 tỷ, tăng 6,9% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu của các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) (không kể dầu thô) được dự kiến vào 24 tỷ USD, tăng 16,2% và chiếm 67,5%. Trong khi đó, xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước đã giảm 5,1% xuống còn khoảng $ 10,6 tỷ.
Theo dữ dữ liệu của chính quyền và các cơ quan địa phương công bố cho thấy nền kinh tế trong nước đã có những phát triển tích cực. Ngành nông nghiệp vẫn tăng trưởng tích cực mặc dù hạn hán hiện nay ở khu vực miền Trung.
Sức tiêu thụ đã tăng trong khi thu ngân sách trong nước đã được cải thiện nhờ các hoạt động sản xuất và kinh doanh tốt hơn. Do đó, mục tiêu của Chính phủ là tăng 6,2% tổng sản phẩm trong nước (GDP) có thể đạt được trong 2015.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp FDI đã đóng góp gần 70% giá trị xuất khẩu và các doanh nghiệp trong nước, chủ yếu là vừa và nhỏ, chỉ chiếm 30%. Những con số này cho thấy các công ty trong nước đang phải đối mặt với nhiều thách thức để tiếp cận thị trường xuất khẩu.
Dù Việt Nam sẽ ký nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) và các đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), lên đến 80% các doanh nghiệp nội địa không sẵn sàng cho việc này. Không những vậy, tỷ lệ các doanh nghiệp nhỏ lên đến 97% và đang nỗ lực để tiếp cận thị trường xuất khẩu. Doanh nghiệp trong nước thậm chí đã thất bại trong việc hội nhập sâu vào cộng đồng ASEAN.
Các Bộ, cơ quan vẫn đang đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, nhưng về cơ bản, nhà nước nắm giữ cổ phần lớn tại các doanh nghiệp này. Doanh nghiệp trong nước vẫn đang trong cảnh khó khăn. Do đó, Chính phủ đang xem xét hai chương trình lớn để giúp họ hội nhập đồng thời thúc đẩy các quỹ hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Giảng viên: Huỳnh Tịnh Cát