CHUỖI GIÁ TRỊ MẠNG

Chuỗi giá trị phải làm gì với các mạng? Đôi khi, cách tốt nhất để hiểu tương lai là nhìn về quá khứ. Chuỗi giá trị mạng đẩy các nhà quản lý có nhiệm vụ cải thiện hiệu suất của các mạng thông qua một phương pháp tiếp cận nối đầu phù hợp với các giải pháp tạo ra, chuyển đổi, và khuếch tán các vấn đề xã hội. Đây là một quá trình chuyển đổi các giải pháp người làm duy nhất vào một dòng chảy tích hợp. Chuỗi giá trị mạng là một cách tiếp cận có thể giúp vạch ra một tương lai cho mối quan hệ đối tác có hệ thống và những liên minh mới.

Áp dụng phương pháp tiếp cận chuỗi giá trị với các mạng có nghĩa là lập bản đồ hoạt động "hệ sinh thái" và thực hiện phân tích của vai trò cá nhân, tiềm năng hợp tác của họ, và điều phối chương trình có khả năng. Tốt nhất, quan điểm chuỗi giá trị giúp các chuyên gia phát triển phân chiết hành động xã hội trong các lĩnh vực quan trọng, như sức khỏe, sinh kế hay bảo tồn, phát triển như thế nào. Từ đó, họ có thể hiểu rõ làm thế nào các tổ chức cá nhân, liên minh, và các mạng lưới không theo tôn giáo nào được định vị để đáp ứng các thách thức cụ thể và sau đó môi giới quan hệ đối tác và các liên minh mới dẫn đến những ý tưởng mạnh mẽ và khả năng mở rộng.

Các nhà nghiên cứu quản lý phi lợi nhuận và các nhà tư vấn cho các mạng lưới tổ chức từ lâu đã quan tâm đến những gì gây ra hành động tập thể và mạng hiệu suất cao. Trong một nỗ lực để tìm các yếu tố chung, chúng tôi thiết lập một chuỗi giá trị mạng bao gồm ba lĩnh vực: kết nối, phát triển và mở rộng quy mô. Mỗi lĩnh vực trong các lĩnh vực này, đến lượt nó, có thể được chia thành các chức năng cụ thể (hình 1). Ba lĩnh vực của chuỗi giá trị mạng là đủ rộng để áp dụng cho một loạt các hình thức mạng khác nhau, trong khi đồng thời là đủ linh hoạt để thích ứng với thực tế của địa phương và khu vực.

Chuỗi giá trị của các mạng

 

 

Các nguyên tắc của tạo ra và cải tiến ý tưởng được nghiên cứu kỹ lưỡng, và phần chủ yếu của bằng chứng thuyết phục hiện nay gợi ý rằng tạo ra ý tưởng là tích cực nhất khi các nhóm người và ý tưởng khác nhau được mang lại với nhau, hình thành các mạng xã hội và mối quan hệ mới. Vì vậy, đổi mới được xem áp đảo khi một quá trình tháo tung và lắp ráp các ý tưởng và kinh nghiệm lại thành các kết hợp mới. Tên miền đầu tiên của chuỗi giá trị mạng là về tạo điều kiện thuận lợi cho các kết nối của các vai diễn đa dạng để tạo ra ý tưởng.

Nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn "kết nối" của chuỗi giá trị bao gồm đưa con người và kiến ​​thức lại với nhau xung quanh một vấn đề hoặc thách thức; thảo luận, chia sẽ và khám phá các giải pháp, và tạo ra triển vọng mới.

Những ý tưởng mới được xây dựng thông qua các giao điểm của cá nhân và các tổ chức khác nhau, chứ không phải bởi các chuyên gia trong nhà, là điều cần thiết để tạo điều kiện kết nối sâu sắc giữa các ngành. Điều này liên quan đến việc "bắc cầu" cho sự phát triển năng lực thế giới, một chức năng rất phù hợp với định hướng đa ngành của Ngân hàng Thế giới và vị trí của nó như là đầu kết nối và người hỗ trợ thông qua cộng đồng phát triển năng lực toàn cầu.

Chiến lược "Kết nối" mà kiết nối các lĩnh vực truyền thống dẫn đến cổ phiếu của vốn xã hội được mở rộng bằng cách thực hiện những điều sau đây:

-         Tăng cường các nhóm và các mạng lưới: Các hoạt động giúp con người tự tổ chức và huy động các nguồn lực để giải quyết các vấn đề được chia sẻ.

-         Xây dựng sự tin tưởng và đoàn kết: Các hoạt động nâng cao mức độ tin tưởng giữa các cá nhân trong cộng đồng, trong khi những người khác xây dựng lòng tin giữa các cá nhân và các tổ chức.

-         Thúc đẩy hành động tập thể và hợp tác. Hoạt động hỗ trợ các cá nhân và nhóm trong việc thực hiện hoạt động liên minh để giải quyết các vấn đề xã hội hay những lợi ích chung xa hơn.

-         Thúc đẩy sự gắn kết và hòa nhập xã hội. Hoạt động cho phép cá nhân để làm việc với nhau để giải quyết các nhu cầu chung, vượt qua khó khăn, hoặc cổ phần mặt bằng chung trong bộ mặt của lợi ích đa dạng. Không gian mà khuyến khích sự liên kết được tạo ra hoặc mở rộng thường xuyên.

-         Tăng cường dòng chảy của thông tin và truyền thông. Các hoạt động tăng cường cả chiều ngang (ngang hàng) và các luồng thông tin theo chiều dọc (cả hai chiều lên và chiều xuống) xây dựng lòng tin và sự gắn kết.

Vốn xã hội là nhiên liệu mà thúc đẩy việc tạo ra mạng lưới bền vững, mạnh mẽ. Bằng cách kết nối những người tài năng, những ý tưởng tiềm năng cao và các nguồn lực quan trọng, tên miền kết nối của chuổi giá trị mạng thúc đẩy những mối quan hệ và sự tin tưởng mới trong số các diễn viên.

Phát triển

Miền thứ hai của chuỗi giá trị liên quan đến các ý tưởng phát triển thành cải tiến và những phương pháp thực tế và phân phối các dịch vụ đến các diễn viên địa phương. Nhiệm vụ chính trong miền “phát triển” của chuỗi giá trị bao gồm việc đưa các yếu tố cải tiến vào các công cụ, nội dung và phương pháp để phát triển những sang kiến hiệu quả; phát triển và xác định những chiến lược phân phối hiệu quả cho sự đan xen; phân phối dịch vụ và sự đan xen cho khách hàng mục tiêu.

Tăng trưởng

Tên miền cuối cùng của chuỗi giá trị liên quan đến sự quảng bá và tăng trưởng những ý tưởng mới và thực hành tốt nhất trong cộng đồng rộng lớn hơn thông qua việc thúc đẩy quan hệ đối tác sản xuất mà vượt qua các khó khăn cá nhân của họ và các ranh giới tổ chức.

Nhiệm vụ trọng tâm trong miền tăng trưởng của chuỗi giá trị bao gồm khuyến khích học tập và hành động ngang hàng giữa các mạng lưới địa phương của các tổ chức, thúc đẩy sự tăng trưởng toàn cầu và khu vực của sự thực hành tốt nhất, và nắm lấy những thực hành có ảnh hưởng cao.

Khái niệm đã được tài trợ, phát triển, và triển khai thực hiện vẫn cần phải mua để tăng trưởng và nhân rộng được xãy ra. Cảnh quan phát triển quốc tế rải rác với các thực hành tốt bị mắc kẹt ở cấp quốc gia và tiểu khu vực mà không bao giờ vượt qua ranh giới địa lý, thực hành đầy hứa hẹn được thực hiện bởi các tổ chức xã hội dân sự không bao giờ đạt được thông qua chính quyền quốc gia và địa phương, và thực hành thành công cũng là tài liệu trong các tổ chức tư nhân hiếm khi rộng ranh giới tổ chức. Các tổ chức phát triển hiệu quả phải làm việc chủ động để có được các cử tri có liên quan để hỗ trợ sự mở rộng những thực hành tốt thông qua ranh giới địa lý, chính trị, và văn hóa.

Quảng bá sự học tập và thực hành tốt nhất đòi hỏi phải liên kết "thế giới" khác nhau và công nhận làm thế nào những người và ý tưởng được tìm thấy trong một thế giới có thể có ích cho người khác. Sự quảng bá đòi hỏi phải kiên nhẫn xây dựng một mạng lưới các nhà môi giới thông tin được kết nối với những người có những ý tưởng mới và những câu chuyện về thực hành có tầm ảnh hưởng cao.

Vai trò chính trong chuỗi giá trị

Tối đa hóa giá trị ở từng giai đoạn trong chuỗi giá trị trong việc phát triển năng lực phụ thuộc vào sự tương tác của một loạt các diễn viên, từng đóng một số vai trò khác nhau trong hệ thống. Sự đánh giá văn học và nghiên cứu trước đây trong khu vực của các mạng đã nêu bật một số vai trò. Mỗi vai trò được mô tả và các giai đoạn chuỗi giá trị mà vai trò này đặc biệt quan trọng được ghi nhận. Điều quan trọng là cần lưu ý rằng vai trò không nên nhất thiết phải luôn luôn giả định tương ứng với một người. Một cá nhân có thể thực hiện nhiều vai trò, hoặc nhiều cá nhân có thể thực hiện vai trò tương tự.

Nguyễn Thị Tuyên Ngôn - Khoa QTKD 

Nguồn: evan Bloom,  Matt reeves, and aaron leonard - The Network Value Chain - World Bank, February  2009.