Theo tiêu thức này quá trình sản xuất sản phẩm được chia thành  quá trình lắp ráp, quá trình chế biến và quá trình hỗn hợp.

- Quá trình lắp ráp:

Trong quá trình sản xuất này, vật tư, thiết bị, các chi tiết bộ phận được kết hợp với nhau để tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh. Tính đa dạng của sản phẩm  nhỏ nhưng các cụm chi tiết cần sử dụng rất nhiều và phụ thuộc chặt chẽ vào kết cấu sản phẩm. Ví dụ điển hình là sản xuất các sản phẩm cơ khí.

- Quá trình chế biến:

Quá trình sản xuất bắt nguồn từ nguyên liệu được phân chia, chế biến thành nhiều loại sản phẩm khác nhau. Quá trình sản xuất này gắn bó chặt chẽ với ngành chế biến. Đặc điểm cơ bản là giá trị nguyên liệu lớn, cấu tạo phức tạp, có thể khai thác, sử dụng để sản xuất những sản phẩm khác nhau ví dụ trong công nghiệp hóa dầu, công nghiệp chế biến sữa…

- Quá trình sản xuất hỗn hợp:

Đây là sự kết hợp đồng bộ giữa hai loại quá trình lắp ráp và quá trình chế biến vào trong cùng một doanh nghiệp hoặc một đơn vị sản xuất. Đặc điểm cơ bản là doanh nghiệp sản xuất nhiều loại chi tiết, bộ phận khác nhau và sử dụng các chi tietes, bộ phận đã tiêu chuẩn hóa để hình thành các loại sản phẩm khác nhau. Ví dụ sản xuất ô tô sử dụng nhiều loại chi tiết, bộ phận để hình thành các loại động cơ khác nhau. Quản lý quá trình sản xuất này khá phức tạp, đòi hỏi phải có trình độ tổ chức sản xuất, trình độ quản lý và phối hợp cao giữa các bộ phần trong doanh nghiệp. Quá trình này là một trong những cơ sở quan trọng để kết hợp phát triển chuyên môn hóa với đa dạng hóa sản phẩm của các doanh nghiệp. Quá trình này là một trong những cơ sở quan trọng để kết hợp phát triển chuyên môn hóa với đa dạng hóa sản phẩm của các doanh nghiệp. Do đó nó đem lại lợi ích rất lớn.

* Nếu căn cứ vào số lượng sản phẩm của quá trình sản xuất và tính chất lặp lại thì có quá trình sản xuất đơn chiếc và quá trình sản xuất hàng loạt.

+ Quá trình sản xuất đơn chiếc: Sản phẩm sản xuất theo đơn đặt hàng, theo từng sản phẩm riêng biệt. Sản phẩm thường có cấu tạo phức tạp, thể tích lớn, cồng kềnh, khó vận chuyển, giá trị lớn và chu kỳ sản xuất kéo dài.

+ Quá trình sản xuất hàng loạt: Loại quá trình này sản xuất hàng loạt lớn hoặc tùy thuộc vào đặc điểm của sản phẩm. Chúng thường được sản xuất theo dây chuyền, năng suất cao, giá thành đơn vị sản phẩm nhỏ.

Ngoài ra căn cứ vào khả năng tự chủ trong sản xuất của doanh nghiệp, quá trình sản xuất còn được chia thành doanh nghiệp có quá trình thiết kế- sản xuất, nhận thầu và gia công.

Giảng viên: Mai Thị Hồng Nhung