Tại sao Trung Quốc sử dụng "Nợ đặc biệt" để giúp phục hồi kinh tế?
Theo Bloomberg
Với đại dịch Covid-19 đã làm suy yếu nền kinh tế, chính phủ Trung Quốc có kế hoạch bán 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (140 tỷ USD) trái phiếu chính phủ đặc biệt để giúp tài trợ cho sức khỏe cộng đồng và các nỗ lực phục hồi sau Covid-19 - mà không làm thâm hụt ngân sách. Công cụ tài chính hiếm khi được sử dụng trước đây đã được sử dụng trong cuộc khủng hoảng tài chính châu Á vào những năm 1990 và để giúp tạo ra quỹ đầu tư quốc gia vào năm 2007.
1. Trái phiếu chính phủ đặc biệt là gì?
Không giống như nợ chính phủ thông thường, trái phiếu đặc biệt sử dụng tiền mặt cho một chính sách nhất định hoặc để giúp giải quyết một vấn đề cụ thể. Chúng không phải là một phần của ngân sách chính thức của Trung Quốc và do đó không được tính vào thâm hụt. Với hơn 3,6% tổng sản phẩm quốc nội, mục tiêu thâm hụt năm 2020 đã cao hơn so với những năm gần đây. Một quan chức cấp cao cho biết việc tăng mức nợ để giúp nền kinh tế là khả thi và cần thiết. Chính phủ trung ương sẽ chi trả các khoản thanh toán lãi và 30% tiền gốc.
2. Chúng đã được sử dụng như thế nào trước đây?
Trong cuộc khủng hoảng tài chính châu Á, Trung Quốc đã bán 270 tỷ nhân dân tệ trái phiếu chính phủ đặc biệt - vào thời điểm trái phiếu lớn nhất đất nước phát hành - để huy động vốn cho các ngân hàng nhà nước lớn của mình và giúp bù lỗ từ các tài sản không hoạt động. Năm 2007, 1,55 nghìn tỷ nhân dân tệ trái phiếu chính phủ đặc biệt đã được phát hành để vốn hóa China Investment Corp, quỹ đầu tư quốc gia. Số tiền thu được từ trái phiếu được sử dụng để mua dự trữ tiền tệ từ Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, và những khoản tiền này sau đó đã được chuyển đến CIC.
3. Ai sẽ mua trái phiếu này?
Giống như nợ chính phủ, rất có thể chúng sẽ được mua bởi các ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính khác, chẳng hạn như các công ty bảo hiểm và tín thác. Ding Shuang, chuyên gia kinh tế trưởng của Trung Quốc và Bắc Á tại Standard Chartered Bank (HK) Ltd., cho biết trái phiếu đặc biệt cuối cùng có thể là một phần của bảng cân đối PBOC, giống như những gì đã xảy ra trong năm 2007. Các nhà phân tích chỉ ra rằng ngân hàng trung ương không thể mua nợ trực tiếp một cách hợp pháp, do đó, một lộ trình khác sẽ phải được sử dụng. Một thay đổi so với hai trái phiếu chính phủ đặc biệt trước đó, khoản nợ chống vi-rút sẽ được bán công khai so với một nhóm người mua được chọn, Sheng Qi, nhà phân tích tại Founder Securities Co nói.
4. Số tiền thu được sẽ đi đâu?
Chúng sẽ được chuyển cho chính quyền địa phương, chủ yếu cho chi tiêu liên quan đến sức khỏe và đại dịch, Bộ Tài chính cho biết. Các doanh nghiệp và hộ gia đình ở tỉnh Hồ Bắc và thủ đô Vũ Hán, tâm chấn ban đầu của vụ dịch, có thể sẽ là những người nhận chính, ông Đinh nói. Ông cũng cho biết thêm tiền cũng có thể được sử dụng để tái cấp vốn cho các ngân hàng nhỏ hơn để họ có thể cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ vay. Cách tiếp cận đó sẽ phù hợp với động thái của chính phủ nhằm mở rộng cho vay và khuyến khích cho vay nhiều hơn đối với các doanh nghiệp nhỏ của Trung Quốc.
Nguyễn Minh Nhật