CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH
1.Khái niệmQuản trị tài chính
Quản trị tài chính là việc quản trị các hoạt động tài chính nhằm đạt được các mục tiêu của DN, trong đó chủ yếu là các mục tiêu về tài chính. QTTC là môn học liên quan đến việc duy trì và tạo ra giá trị và lợi ích kinh tế, vì vậy quản trị tài chính liên quan đến các nội dung như: hoạch định các nguồn tài trợ, kiểm soát tài chính, các quyết định trong quản trị tài chính
Quản trị tài chính là quá trình tác động đến nguồn lực tài chính và điều khiển luồng tiền tệ của doanh nghiệp để đáp ứng các kế hoạch kinh doanh và đạt được những mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp.
Quá trình tác động và điều khiển thông qua các chức năng cơ bản của quản trị là hoạch định, tổ chức, lãnh đạo, kiểm ra; và các quyết định cơ bản của quản trị tài chính là quyết định đầu tư, quyết định tài trợ và quyết định phân phối (chính sách trả cổ tức).
2.Mục tiêucủa Quản Trị Tài chính
Quá trình hình thành và phát triển của các doanh nghiệp trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Do đó, mục tiêu quản trị tài chính cũng tuỳ thuộc vào từng giai đoạn phát triển. Chẳng hạn, khi doanh nghiệp mới bắt đầu kinh doanh hay rơi vào tình trạng khủng hoảng thì mục tiêu thực tế nhất là tồn tại – tránh khó khăn về tài chính. Tiếp đến, khi doanh nghiệp bắt đầu ổn định và phát triển, đặc biệt là khi chu kỳ kinh doanh của công ty ở vào giai đoạn phát triển thì công ty sẽ quan tâm đến mục tiêu tối đa hoá doanh số và thị trường. Tiếp đến, công ty sẽ nỗ lực quản lý chi phí để đạt mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận.Và đích cuối cùng trong mục tiêu quản trị tài chính của các doanh nghiệp là tối đa hoá giá trị doanh nghiệp.Nếu là công ty cổ phần đại chúng có cổ phiếu được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán thì mục tiêu là tối đa hoá giá trị cổ phiếu – giá trị tài sản cổ đông.
-Tạo giá trị
Tối đa hóa lợi nhuận
Lợi nhuận kế toán là giá trị ròng của doanh thu và chi phí và thường được tính trong ngắn hạn, nhưng nhà quản trị tài chính cần có cái nhìn lợi nhuận trong dài hạn, vì vậy các quyết định theo quan điểm kinh tế học phải dựa trên lợi nhuận kinh tế chứ không phải lợi nhuận kế toán.
Lợi nhuận kinh tế = Lợi nhuận kế toán – chi phí cơ hội
Tuy nhiên khi xem xét lợi nhuận thường bỏ qua 2 yếu tố là rủi ro và giá trị theo thời gian của tiền tệ.
Tối đa hóa giá trị của cổ đông
Theo kinh tế học giá trị của doanh nghiệp phụ thuộc vào dòng tiền trong tương lai của doanh nghiệp đó đem lại, nên để làm giá trị doanh nghiệp tăng lên nhà quản trị sẽ điều chỉnh hành vi quản lý và ra các quyết định nhằm làm tăng dòng tiền trong tương lai, điều đó làm cho giá cổ phiếu tăng lên, cũng chính là tối đa hóa giá trị cho các cổ đông.
- Thể hiện trách nhiệm đối với xã hội
Bên cạnh những mục tiêu trên thì mục tiêu về trách nhiệm xã hội cũng sẽ được các doanh nghiệp quan tâm đúng mức để tạo cơ sở cho sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp.
Mối quan hệ giữa 2 mục tiêu trên:
-Trách nhiệm xã hội làm giảm lợi nhuận do tăng chi phí, nên làm giảm lợi nhuận của công ty và từ đó có thể ảnh hưởng đến giá trị cổ phiếu.
- Nhưng khi doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm đối với xã hội sẽ làm tăng doanh số do người tiêu dùng muốn mua sản phẩm của những doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội. Qua đó về lâu dài sẽ làm tăng giá trị cổ phiếu. Vì vậy 2 mục tiêu trên không mâu thuẩn với nhau mà ngược lại sẽ hổ trợ nhau, nếu công ty thực hiện tốt trách nhiệm xã hội, thì tương lai giá trị cổ phiếu của công ty sẽ tăng lên.
3. Các quyết định cơ bản của Quản trị tài chính
Các quyết định đầu tư:
Quyết định đầu tư là quyết định đặc biệt quan trọng của công tác quản trị tài chính. Như việc xác định số lượng tiền mặt, khoản phải thu, hàng tồn kho…để duy trì một kết cấu tài sản phù hợp với tình hình hoạt động của công ty. Vì vậy, để duy trì cơ cấu tài sản phù hợp thì nhà quản trị phải ra các quyết định đầu tư và kể cả các quyết định cắt giảm, loại bỏ, thay thế đối với các tài sản không còn giá trị kinh tế. Các nhà quản trị tài chính phải ra các quyết định nhằm xác định quy mô tăng trưởng của công ty, đảm bảo một cơ cấu tài sản thích hợp bằng các hoạt động đầu tư, cắt giảm…Các quyết định này tác động trực tiếp lên khả năng sinh lợi và rủi ro của doanh nghiệp.
Các quyết định tài trợ:
Để đầu tư cho tài sản các nhà quản trị tài chính phải tìm kiếm nguồn vốn thích hợp thông qua quyết định tài trợ.Các nguồn vốn để tài trợ cho tài sản bao gồm các khoản nợ ngắn hạn, nợ dài hạn, vốn chủ.Mỗi loại nguồn vốn có đặc tính về nghĩa vụ khác nhau xét trên phương diện chi phí và yêu cầu trả nợ.Nhà quản trị phải quan tâm đến việc xây dựng nguồn vốn sao cho có hiệu quả về mặt kinh tế.
Quyết định tài trợ của công ty tác động đến chính sách cổ tức của công ty. Tỷ lệ trả cổ tức xác định mức thu nhập giữ lại trong công ty. Giá trị cổ tức trả cho cổ đông phải cân đối với chi phí cơ hội của thu nhập được giữ lại vì thu nhập giữ lại được sử dụng như là một phương thức tài trợ vốn chủ, nó có thể mang lại thu nhập cao hơn cho cổ đông nếu được giữ lại thay vì trả cổ tức.
Các quyết định quản trị tài sản:
Khi tài sản được đầu tư, được sử dụng các nguồn tài trợ để đầu tư thì tài sản này phải được quản lý một cách có hiệu quả.Khi các loại tài sản khác nhau thì có cách thức vận hành, quản lý khác nhau.Các nhà quản trị tài chính quan tâm nhiều hơn đến việc quản trị các tài sản lưu động so với tài sản cố định vì trách nhiệm quản lý tài sản cố định thuộc về các nhà quản trị sản xuất, những người vận hành trực tiếp tài sản cố định./.
Nguyễn Thị Minh Hà